Adbokasiya

Sa tuwing may mga bagong bagay na nadidiskubre ay kakabit din nito ang mga bagong salita na maaaring nasa ibang lengguwahe. Ngunit di natin maiiwasang maitanong kung ano ang salin nito sa ating sariling wika.‘Tila mapapaisip na lamang tayo.Paano ko nga ba sasabihin ang salitang ito sa wikang Filipino? May mga salitang isinasalin sa wikang Filipino sa pamamagitan ng pagbabaybay lamang dito, sapagkat wala talaga itong katumbas na salita.Gayundin meron namang tila mas maganda o di kaya’y angkop na panatilihin sa ganong lennguwahe kaysa isalin pa.

May mga pagkakataong iniiba na lamang ang ibang mga letra. Tulad ng sa letrang “c” kung ingles ay ginagawang “k”. Halimbawa ay ang salitang “canteen” sa wikang ingles kung ito’y isasalin sa wikang Filipino ito ay magiging “kantin” kung ano ang pagkakabigkas ay gayundin ang paraan ng pagkakasulat dito. Gayundin ang letrang “c” ay pwede rin naming maging “s” sa atin tulad na lamang ng “cellphone” ito ay nagiging “selpown”. Nadadagdagan ng letrang “w” sapagkat ganito ang basa sa salitang ito.

Minsan pa ay pinag-didibatehan ito upang mabigyan ng aktuwal na katawagan.Nagkakaroon kasi ng kalituhan o kaguluhan dito. Ito ay patungkol sa kung alin nga ba ang mas tama na gamitin. At kung tama nga ba ang mga  ito na salin sa wika natin. May nagsasabing ito nga at nararapat na ito ang salin ngunit ang iba naman ay tila nababaduyan sa pagkakasalin dito.

Halimbawa nito ay ano ang tagalog sa "square root of 16".Kung ito ay nanaiisin nating tuluyang maisalin sa wikang tagalog maaari natin itong tawaging bilang "parisukat na ugat ng labing anim".Ngunit hindi ito magandang pakinggan. Ang mga taong kinakausap ay mawawalan ng pokus lalo’t higit at bago sa kanila ang saling wikang ito.

Maraming mga tawag sa iba’t ibang mga asignatura ang tila mahirap isalin sa wikang Filipino. Lalo’t higit pa ang mga katawagan sa siyesya na talagang ibang lebel na kung ating iisipin. Gayundin kung ito ay gagamitin sa pagtuturo ng mga guro ay lalong hindi maiintindihan ng mga bata ang mga terminolohiyang wala talagang salin sa wikang Filipino. At kapag naman pinalitan pa ang ispeling nito ay tila may posibilidad naming ito ay magkaroon ng ibang kahulugan. Salaungat naman ito sa konseptong dapat iyon lamang ang ispeling sapagkat ito ay hindi na nababago.

Akala siguro ng marami ay mas madali kung ang sarili nating wika ang ginagamit na batayan at wika sa edukasyon. Ang hindi nila naiisip ay ito pa nga ang syang mas nakakadulot ng malaking pagbabago sa salitang ating nakasanayan na.

Kung atin din namang iisipin. Ang wika ay binuo upang tayo ay madaling magkaintindihan at hindi para magbigay kalituhan sa bawat isa sa atin. Ngunit bakit may mga salitang ipinipilit na isalin kahit na ito ay magbibigay kalituhan sa atin. Isipin na lang natin ang halimbawa na "square root of 16" na kapag ipinilit na isalin ay magiging " parisukat na ugat ng labing anim". Na kung ating iisipin naman ay pwede ring gawing " iskwer root ng labing anim" . Mapapansin natin na iniba lang ang ispeling o baybay , maaari ring maraming tao ang magbigay ng masamang reaksyon sapagkat nasa tipong pagka ingles pa din ito.

Pero maipaglalaban na natin na tagalog ito dahil sa pagkakagamit ng mga baybay na nagbibigay daan sa salita upang maging ganap na salin ito sa wikang tagalog. Bakit nga ba hindi . Maaari nating isalin sa wikang tagalog ang mga ibat ibang lenguwahe sa pamamagitan lamang ng pagiiba ng bay bay o ispeling ng mga ito.

Gayundin, mas magiging makatwiran ang pagkakasalin nito kesa saipagpilitan namang maisalin sa wikang Filipinoang mga salitang ingles lamang talaga ang basehan. Hindi naman mababawasan ang sukatan ng pagka tagalog ng ating salita kung madadagdagan ito ng mga salitang iniba lamang ang baybay. Ang mga salitang iniba ang baybay ay maaari pang makatulong s a pagkatuto sa mga ibang katutubo natin sapagkat kahit ang salita ay malapit sa pagka ingles nito kung iniba naman ang bay bay ay magiging malapit ito sa mga lalawiganing wika kaya mas madadalian silang intindihin ito . Isa pang magandang magiging resulta nito ay maaaring gamitin ito sa mga asignaturang nakabase sa ingles sa mga batang hirap sa pagkatuto ng wikang Ingles . Idagdag pa natin na malapit ang mga baybay na ito sa Ingles na kapag narinig ito ng mga katutubo ay mapapansin nila na malapit ito sa baybay na makakasanayan nila at magagawa din nilang maintindihan ito na kasabay ng nasa pagka wikang tagalog ng mga salita. Kung masusunod ang adbokasiyang ito at gagawa ang ating bansa ng talaan ng mga salitang isinalin ng hindi mismo sa pinaka tagalog nitong porma kundi sa baybay at ispeling . Marami itong matutulungan at malay natin ay gamitin na ding ganap na wikang tagalog ang gagamitin sa pagtuturo sa pilipinas at mawawala na din ang mga mang mang na tao sa pagdating sa asignaturang ingles.

Kalakip nito ang aming ilustrasyon sa aming adbokasiya. Makikita rito ang representasyon namin.Sa larawan ay mapapansin ang isang guro na tila masigasig na tinatalakay ang tungkol sa kanyang asignatura. Ngunit isipin kung ang tinuturo niya ay siyensya. Paano mas madaling maiintindihan ng kanyang mga estudyante ang kanyang mga sinasabi na pagpapaliwanag ukol sa kanyang paksa kung ingles ito. Tila kay dali kung matapos niyang basahin ang kahulugan ng isang terminolohiya ay kanya itong ipapaliwanag sa ating wika. Mas maiintindihan at mauunawan ng mga mag-aaral ang nais niyang sabihin sa mga ito. Gayundinkung maaalala ay nabanggit sa unang bahagi ng disenyong ito na hindi magdudulot ng kalituhan kung bibigyang pagpapaliwanag sa wikang Filipino. Kung puro ingles lamang ang sasabihin ng guro ay tiyak na nganga na ang kanyang mga estudyante at may posibilidad pang wala silang matutunan. Wala namang may gustong siya ay walang maintindihan at bakit pa sila mag-aaral kung wala ring matutunan. Kaya maganda pa ay samahan ng wikang kinasanayan ang pagtuturo kaya ganyan an gaming ilustrasyon.